Lười ăn ở trẻ là tình trạng giảm hoặc mất cảm giác thèm ăn của trẻ nên không nạp được đủ lượng thức ăn như nhu cầu cơ thể. Tình trạng biếng ăn kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của trẻ. Vậy tại sao trẻ lười ăn, nguyên nhân, hậu quả và cách khắc phục. Hãy cùng tham khảo bài viết sau nhé.
Mục lục
Lười ăn là gì?
Chán ăn, biếng ăn, lười ăn… là biểu hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, có thể do bệnh lý hoặc tâm lý. Đó là trạng thái trẻ ăn ít hơn bình thường, thường tỏ ra không vui, ăn một cách “tự nguyện” nhưng cần được người lớn thúc giục bằng nhiều “bước” như dỗ dành, năn nỉ, thậm chí là dọa nạt.
Tại sao trẻ lười ăn?
Có nhiều mức độ biếng ăn khác nhau: trẻ ăn ít hơn bình thường, ăn rất ít một số loại thức ăn hoặc tệ hơn là bỏ ăn, sợ hãi khi nhìn thấy thức ăn và nôn trớ. Nguyên nhân chính gây biếng ăn ở trẻ là:
Sử dụng quá nhiều thiết bị thông minh
Với phong cách nuôi dạy con ngày nay, cuộc tranh luận về việc cho con sử dụng thiết bị điện tử chưa bao giờ hạ nhiệt. Đặc biệt một số trẻ trên 2-3 tuổi đã không còn bú mẹ.
Trẻ có thể chán ăn nếu dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị thông minh như điện thoại, máy tính bảng, TV… Ngoài ra, nhiều cha mẹ còn áp dụng “chiêu” vừa ăn vừa xem điện thoại để bé ăn nhanh và nhiều hơn.
Trẻ vừa ăn vừa xem sẽ như một cái máy, chỉ biết há miệng và nuốt chửng thức ăn, không biết ngon hay không. Bằng cách này, các vấn đề về hấp thụ và tiêu hóa sẽ phát sinh.
Với cách này, dù có thể ăn nhiều nhưng vẫn có nguy cơ khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, thậm chí mắc các bệnh về dạ dày.
La mắng, đe dọa, ép trẻ ăn bằng mọi giá
Sự phát triển thể chất của trẻ 1-2 tuổi chậm hơn so với trẻ dưới một tuổi, trung bình mỗi năm tăng 2,4 kg. Cha mẹ ép ăn trong giai đoạn này sẽ khiến tình trạng biếng ăn của bé kéo dài đến 3-4 tuổi hoặc lâu hơn.
Biếng ăn vài ngày là bình thường đối với trẻ phát triển tốt. Nhiều bậc cha mẹ hiện nay đang lo lắng thái quá về tình trạng ăn uống của bé.
Họ bắt con phải ăn bằng mọi giá, và bắt con ăn nhiều hơn khi con no. Phương pháp này hoàn toàn sai lầm, sẽ khiến bé sợ hãi khi ăn.
Ăn quá nhiều thức ăn trong một bữa ăn
Đối với trẻ đang tập ăn, đặc biệt là trẻ nhỏ, cha mẹ Việt thường có cách trộn nhiều loại thực phẩm thành một hỗn hợp và xay nhuyễn để tạo nên mùi vị khó ăn.
Trẻ giai đoạn này cần thích nghi dần với từng loại thực phẩm, cha mẹ dùng kết hợp sẽ khiến trẻ cảm thấy nhạt vị, kém hấp dẫn dẫn đến biếng ăn.
Quên bổ sung vi chất cho bé
Việc thiếu các vi chất như sắt, kẽm là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng biếng ăn ở trẻ. Thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ dưới 2 tuổi khá phổ biến ở nước ta. Biểu hiện với da hơi xanh, môi, niêm mạc nhợt nhạt và quầng mắt.
Trẻ lớn hơn có thể cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt và choáng váng, trong khi trẻ nhỏ không chịu chơi và khóc trong thời gian dài. Trẻ bị thiếu máu lâu ngày thường kém ăn, chán ăn, thậm chí còn gây ra tình trạng chậm phát triển trí tuệ và thể chất.
Cha mẹ có thể nhận biết trẻ thiếu kẽm nếu nhận thấy trẻ chậm lớn, biếng ăn, tiêu chảy, rụng tóc, viêm da, móng tay loang lổ, rối loạn giấc ngủ, dễ bị cảm cúm do suy giảm hệ miễn dịch.
Nếu bé có những biểu hiện này, mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ, tìm ra nguyên nhân và kê đơn thuốc phù hợp kịp thời để bé mau khỏi.
Thực đơn nhàm chán và không có nhiều biến thể
Bé phải ăn một món kéo dài nhiều ngày, lặp đi lặp lại nhiều lần hoặc mẹ chỉ nấu một món đơn điệu. Điều này sẽ không kích thích vị giác và khiến trẻ cảm thấy ngán khi ăn.
Các mẹ nên thay đổi món ăn và món ăn thường xuyên, luân phiên giữa món mới và món cũ mà trẻ thích. Cách làm này vừa giúp con ăn ngon miệng, vừa cung cấp cho con đủ vi chất theo lứa tuổi.
Ngoài ra, các mẹ cũng cần đa dạng hóa cách chế biến và trang trí món ăn để món ăn có hình thù bắt mắt. Điều này sẽ kích thích trẻ “hào hứng” hơn với bữa ăn.
Chế độ ăn uống không hợp lý
Ngoài ra, nhiều cha mẹ Việt cho rằng bắt buộc phải có nhiều rau trong thực đơn hàng ngày của trẻ. Ăn một lượng rau vừa phải sẽ thúc đẩy nhu động ruột và đi tiêu. Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều có thể gây khó tiêu, cản trở quá trình hấp thụ canxi và kẽm của cơ thể, ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và hệ xương.
Ngoài ra, ăn ít hoa quả, thiếu vitamin C, B cũng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn. Nguyên nhân là do nướu của trẻ bị sưng tấy, dễ chảy máu, trên vòm miệng và lưỡi có nhiều mụn nước nóng, dễ mắc bệnh. Trẻ thường cảm thấy mệt mỏi khi vận động. Bé cũng bị phù nề, dễ nổi bóng nước nóng quanh vòm miệng, da tay chân nóng và dễ viêm nhiễm, dễ khó tiêu, hay nôn trớ, chán ăn, thiếu năng lượng.
Hệ tiêu hóa không ổn định
Các triệu chứng rối loạn co bóp dạ dày và mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột sẽ khiến trẻ buồn nôn, đau bụng, đầy bụng, táo bón, tiêu chảy và các triệu chứng khác, thường trực tiếp khiến trẻ lười ăn dặm.
Cho con bú không đúng cách
Sau 2 tuổi trẻ vẫn bú mẹ, nguyên nhân có thể do trẻ bú quá lâu nên chán ăn. Trước đây, nếu mẹ không cho bé bú theo nhu cầu của bé, không nên cứ thấy bé khóc là cho bú. Phải mất khoảng 2-3 giờ trước khi bạn có thể cho bé bú trở lại. Đối với những bé đã quen bú mẹ, không nên ép bé bú bình hay tạo áp lực khi bú.
Lạm dụng thuốc
Sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh hay chất kích thích cũng có thể làm tăng nguy cơ biếng ăn ở trẻ. Lưu ý tránh pha thuốc vào sữa cho trẻ uống vì dễ khiến trẻ bị ám ảnh cưỡng chế, khiến trẻ sợ bú, biếng ăn.
Lười ăn bẩm sinh
Ít hơn 5 phần trăm trẻ sơ sinh được sinh ra chỉ để ngủ và chơi và không bao giờ đòi bú. Một số trẻ cũng có thể chán ăn sau khi tiêm vắc-xin hoặc chấn thương.
Yếu tố môi trường
- Sự thay đổi nội tiết tố ở lứa tuổi thiếu niên, đặc biệt là ở tuổi dậy thì cũng có thể khiến trẻ không muốn ăn. Đây được gọi là chứng chán ăn ở tuổi vị thành niên.
- Căng thẳng trong học tập hoặc căng thẳng ở trường học có thể khiến trẻ chán ăn.
- Hoạt động thể chất quá mức, chẳng hạn như thể dục dụng cụ, điền kinh, hoặc các trò chơi vận động cũng có thể khiến trẻ chán ăn.
- Những sự kiện đau thương như cái chết của một thành viên trong gia đình, cha mẹ ly hôn… cũng có thể khiến trẻ chán ăn.
Các yếu tố sinh học và di truyền khiến trẻ lười ăn
- Các nhà nghiên cứu tin rằng chứng biếng ăn thường có khuynh hướng di truyền.
- Trẻ em sinh ra trong gia đình có tiền sử mắc các bệnh mãn tính như viêm khớp, viêm đại tràng, suy thận và xơ gan có nguy cơ mắc chứng biếng ăn cao hơn những trẻ khác.
Hậu quả của việc trẻ lười ăn lâu ngày
Thừa cân
Việc ép trẻ ăn quá nhiều có thể dẫn đến lượng lipid trong máu cao, dễ dẫn đến gan nhiễm mỡ. Theo nghiên cứu, những đứa trẻ bị ép ăn quá nhiều có 31,4% nguy cơ béo phì, so với những đứa trẻ khác, tỷ lệ gan nhiễm mỡ tăng 7,8%. Hơn nữa, nếu tình trạng này kéo dài, những đứa trẻ này sẽ dễ mắc các bệnh tiểu đường, cao huyết áp, bệnh mạch vành, sỏi thận, gút và nhiều bệnh liên quan. khác với người lớn
Ảnh hưởng tâm lý
Ép trẻ ăn có thể dẫn đến thói quen ăn uống không lành mạnh, ảnh hưởng tâm lý trẻ và tạo cảm giác sợ ăn. Ép trẻ ăn sẽ tác động đến vô thức của trẻ, khiến tâm lý trẻ dễ cáu gắt, cộc tính, hung hăng hay phá phách, dẫn đến tăng nguy cơ xảy ra các tai nạn trong sinh hoạt.
Phát triển thói quen ăn uống xấu
Trớ trêu thay, những đứa trẻ bị ép ăn thường gầy gò, lười ăn, chậm lớn và suy dinh dưỡng hơn những đứa trẻ không bị gia đình ép ăn. Điều này có thể dẫn đến một hệ quả không mong muốn, đó là trẻ sẽ ăn không ngon miệng và ăn vạ.
Nguyên tắc điều trị cho trẻ lười ăn
Làm sao để trẻ hết biếng ăn và ăn ngoan trở lại là điều mà các bậc cha mẹ có con lười ăn quan tâm và mong muốn nhất. Để hiểu rõ cách trị trẻ lười ăn và giúp trẻ ăn ngon miệng trở lại, cha mẹ cần kiên nhẫn làm việc với bác sĩ nhi khoa và chuyên gia dinh dưỡng để xác định và khắc phục nguyên nhân khiến trẻ lười ăn.
Làm gì khi trẻ lười ăn?
Vậy trẻ biếng ăn phải làm sao? Để khắc phục tình trạng chậm lớn ở trẻ, mẹ cần thực hiện một số bước sau:
Không nên mất quá nhiều thời gian
Cha mẹ nên lên kế hoạch thời gian nhất định để trẻ chỉ được ăn trong khoảng thời gian này. Trên thực tế, nhiều trẻ ăn từ sáng đến trưa, ăn trưa đến chiều. Cả ngày chỉ biết ăn chứ có phải chuyện gì to tát đâu. Cha mẹ mệt mỏi, con cái cũng lười ăn.
Hẹn giờ cho bé ăn không quá 30 phút sẽ giúp bé tập trung vào bữa ăn, sau đó bé sẽ bỏ ăn. Nếu trẻ ăn quá ít có thể bổ sung thêm sữa chua, trái cây hoặc các thực phẩm giàu dinh dưỡng khác. Ngoài ra, bạn có thể thử cho bé ăn dặm hoặc tăng các bữa ăn của bé vào bữa tiếp theo.
Không nên ép trẻ ăn
Đừng ép trẻ ăn khi trẻ không muốn ăn. Nếu trẻ ăn quá ít, cha mẹ có thể chia nhỏ các bữa ăn trong ngày thành 3-4 bữa. Mỗi lần chỉ cho trẻ ăn một bát nhỏ cơm, cháo hoặc bột, không nên ăn quá nhiều. Có thể cho trẻ ăn thêm sữa chua và váng sữa vào bữa tối.
Thay đổi món ăn, cách chế biến
Cha mẹ có thể thiết kế để thay đổi cách xử lý, không nên ép trẻ ăn một món sẽ gây ngán. Mẹ có thể cho trẻ ăn dặm, ăn cơm tấm, mì gói… Đánh giá xem trẻ ăn có tốt hơn không. Ngoài ra, mẹ cũng có thể cho trẻ ăn cháo, bột, chuối nghiền, các loại củ… Để trẻ tự ăn hoặc hướng dẫn trẻ tự ăn.
Nếu mẹ không có nhiều thời gian thì có thể chế biến thức ăn cả tuần nhưng không hấp chín mà chỉ sơ chế (như bóc tôm, xay thức ăn, chia nhỏ) rồi đông đá. Khi ăn có thể rã đông dần trong tủ lạnh mà không làm giảm chất lượng và tạo cảm giác ngon miệng hơn cho món ăn.
Thực đơn đa dạng
Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trẻ em Việt Nam dễ bị thiếu vitamin và khoáng chất do chế độ dinh dưỡng của trẻ không được đảm bảo và đầu tư đúng mức.
Mỗi đứa trẻ sẽ có những nhu cầu, sở thích và khẩu vị khác nhau tùy theo hoàn cảnh và điều kiện. Món ăn được trang trí đẹp mắt dễ thu hút trẻ ăn hơn. Vì vậy, hãy dành thời gian để thiết kế những món ăn đẹp mắt kích thích sự thèm ăn của con bạn.
Rèn thói quen tốt cho trẻ
Gia đình cần cho trẻ thời gian tăng cường vận động. Cho bé vui chơi, tham gia các môn thể thao sẽ là một cách giúp bé khỏe mạnh hơn, hạn chế thời gian bé xem tivi hay ngồi một chỗ.
Ngoài ra, hãy tập cho bé thói quen không ăn vặt, không ăn quá khuya, không ăn quá nhiều đồ chiên rán và đồ ngọt. Ngay từ nhỏ, người lớn cần dạy trẻ cách tự cung cấp năng lượng khi đói và uống nước ngay cả khi không khát.
Cuối cùng, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám định kỳ, người lớn cần thường xuyên ghi chép chiều cao, cân nặng và các chỉ số khác của trẻ để phát hiện những dấu hiệu bất thường như tăng cân đột ngột hoặc mầm bệnh mới.
Các vấn đề khác liên quan đến biếng ăn ở trẻ
Dạy con bạn tầm quan trọng của thực phẩm lành mạnh
Đừng rập khuôn con bạn rằng ăn kẹo, đồ ăn nhẹ hoặc thức ăn nhanh là xấu và ăn rau và trái cây là tốt. Điều quan trọng là dạy con bạn rằng thức ăn được ăn để cơ thể nhận đủ chất dinh dưỡng. Thực phẩm bé nên ăn là trái cây và rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và thịt, cá, các loại đậu…
Bạn có thể ăn khoai tây chiên, snack, kẹo… khi xem phim hoặc trong những dịp đặc biệt như sinh nhật.
Trẻ biếng ăn có cần bổ sung?
Vitamin và khoáng chất đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động bình thường của cơ thể. Thuốc bổ cho trẻ biếng ăn bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, nếu bạn tuân theo một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh cho bé thì không cần bổ sung thêm vitamin. Thuốc bổ cho trẻ biếng ăn cần có sự chỉ định của bác sĩ.
Fitobimbi – thương hiệu nổi tiếng đến từ Ý
Fitobimbi của Pharmalife Research (Ý) là nhóm sản phẩm thảo dược dành cho trẻ em. Với hơn 20 năm kinh nghiệm nghiên cứu thảo dược, Fitobimbi đã có mặt trên 50 quốc gia trên thế giới và được giới chuyên môn đánh giá cao về chất lượng.
Fitobimbi là thảo mộc, cùng thông điệp “Nâng niu con yêu – cùng mẹ vững vàng”. Fitobimbi hướng đến mục tiêu giúp trẻ lớn lên an toàn và khỏe mạnh bằng các thảo dược hoàn toàn từ thiên nhiên, chia sẻ gánh nặng chăm con với mẹ. Tại Việt Nam, sản phẩm Fitobimbi đã có mặt tại các hiệu thuốc và siêu thị trên cả nước.
Thành phần của Fitobimbi được chiết xuất từ 100% thảo dược thiên nhiên chuẩn hóa Châu Âu. Chiết xuất Fitobimbi được kiểm định nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Châu Âu) và ISO từ khâu gieo trồng, chăm sóc đến thu hái.
Sản phẩm của Fitobimbi được chiết xuất từ thảo dược nên có mùi thơm tự nhiên, vị ngọt dịu, rất dễ uống với trẻ nhỏ. Sản phẩm không có chất phụ gia, chất tạo màu và kháng sinh. Giới hạn độc tính bao gồm: Kiểm tra kim loại nặng (chì, thủy ngân, asen), độc tố nấm mốc, v.v. để đảm bảo chúng ở dưới mức cho phép.
Fitobimbi được sử dụng ở dạng chiết xuất tiêu chuẩn hóa nên có độ đồng đều và ổn định cao đối với hàm lượng thuốc dành cho trẻ sơ sinh. Một số sản phẩm của Fitobimbi cải thiện sức khỏe nhờ tăng cường hệ miễn dịch, bổ sung vitamin, sắt, hỗ trợ phát triển trí não và thị lực, cung cấp dưỡng chất thiết yếu cho trẻ lười ăn,…
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: 48 Tố Hữu, Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Hotline: 18008070
- Liên hệ: lienhe@fitobimbi.vn
- Website: https://fitobimbi.vn/
Trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về tại sao trẻ lười ăn cũng như hậu quả và cách khắc phục trẻ lười ăn mà bạn nên biết. Hy vọng qua bài viết bạn có thêm thông tin, kiến thức bổ ích cho mình.